De unieke kenmerken van Bitcoin: verschil tussen versies
(first draft) |
kGeen bewerkingssamenvatting |
||
(32 tussenliggende versies door 6 gebruikers niet weergegeven) | |||
Regel 1: | Regel 1: | ||
Deze | Deze website gaat over [[Bitcoin]] (vandaar de naam BitcoinWiki) en expliciet niet over 'crypto'(currencies). | ||
[[Bestand:Kaas-chart.png|miniatuur|Overzicht altcoins en hun lot]] | |||
Terwijl er toch heel veel andere cryptocurrencies zijn. Wel 20.155<ref>https://coinmarketcap.com/</ref> (juli 2022). Ze worden aangeduid met de term '''[[Altcoins en waarde (Shitcoins)|altcoins]]''', een afleiding 'alternatieve coins'. Bitcoiners noemen ze ook wel '''shitcoins'''. | |||
We kennen afsplitsingen (forks) van Bitcoin (zoals Litecoin of Bitcoin Cash), coins met privacy focus (zoals Monero), Smart Contracts (zoals Ethereum, Cardano, Polkadot of Solana) en meme coins (grappig bedoelde munten als Dodgecoin of Shiba Inu). En duizenden anderen. In de afgelopen jaren zijn er velen gekomen, maar er zijn er ook vele roemloos ten onder gegaan of lijden nu een vergeten bestaan. | |||
In dit deel maken we duidelijk wat de unieke kenmerken zijn van Bitcoin. In de [[Altcoins en waarde (Shitcoins)|pagina over altcoins]] kijken we met een kritische maar realistische blik naar de verschillende soorten altcoins. | |||
{{ZieOok|Altcoins en waarde (Shitcoins)}} | |||
=== De basis: blockchaintechnologie === | |||
Bitcoin maakt gebruik van blockchaintechnologie. Blockchaintechnologie is een verzameling van verschillende technieken die bij Bitcoin als eerste op een unieke manier zijn samengebracht. Door gebruik te maken van cryptografie, hashing en [[Proof of Work]] (PoW) is een mogelijkheid gecreëerd om een netwerk op te bouwen waarbij er geen centrale eigenaar is. | |||
De blockchain is op zich alleen een stuk software techniek om gegevens op te slaan. Die zonder munt met marktwaarde en dus PoW, geen toegevoegde waarde biedt. Alleen dan is de overhead van de pure [[decentralisatie]] een voordeel. | |||
Een traditionele database (als Oracle/MySQL) is veel efficiënter: er kunnen heel veel transacties, heel snel verwerkt worden. Sommige altcoins profileren zich met hogere verwerkingssnelheden doordat er aan decentralisatie concessies worden gedaan. Vaak zou een centrale database-oplossing, wereldwijd beschikbaar, bijvoorbeeld vanuit Amazon of Microsoft een beter alternatief zijn. | |||
=== Bitcoin Protocol: decentralisatie en permissieloosheid === | |||
Door [[Proof of Work]] is Bitcoin [[Decentralisatie|decentraal]] (veel deelnemers) en permissie loos (voor iedereen toegankelijk). En daarin in Bitcoin uniek. Bij andere coins is er altijd een groep ontwikkelaars, een oprichter, of zelfs een bedrijf die grote invloed uitoefent. Dit betekent ook dat andere munten gestopt en aangepast kunnen worden door een centrale partij. | |||
=== | De manier waarom gebruik wordt gemaakt van de blockchaintechnologie in Bitcoin is vastgelegd in de consensusregels. Daarin staan alle regels en afspraken die gelden voor iedereen die meewerkt aan Bitcoin door op zijn computer die software te draaien. Alle computers samen voeren dan de regels uit die in deze regels zijn vastgelegd. De meest bekende zijn: | ||
Bitcoin is een protocol en | |||
* De manier waarop waarde tussen adressen wordt verplaatst (via transacties). | |||
* Onder welke condities transacties worden goedgekeurd. | |||
* Het verzamelen van de transacties in blokken. | |||
* Het toevoegen van een nieuw blok door een miner. | |||
* Wie toestemming krijgt om een blok toe te voegen (de miner die als eerst het raadsel oplost). | |||
* Hoe de raadsels werken en hoe door het raadsel moeilijker of makkelijker te maken, de gemiddelde tijd van het uitbrengen van een blok op 10 minuten wordt afgestemd. | |||
* Dat de miner gesponsord wordt door bitcoin aan zichzelf uit te keren als hij een blok mag aanmaken en daarnaast transactiekosten mag rekenen (dus wanneer deze miner als eerst het raadsel goed heeft). | |||
* Dat elke 4 jaar het [[Mining#Opbrengsten|sponsorbedrag]] wordt gehalveerd. | |||
* Dat via dat mechanisme bitcoin aan het netwerk worden toegevoegd, met als maximum 21 miljoen bitcoin. | |||
* Dat elke bitcoin te verdelen is in 100 miljoen stukjes: [[satoshi]]’s (sats). | |||
=== Bitcoin Netwerk === | |||
Alle computers die het Bitcoin Protocol draaien vormen het Bitcoin netwerk. Deze staan met elkaar in verbinding en elke computer controleert de transacties die de miners in een blok toevoegen en slaan ook de actuele blockchain (een keten van alle goedgekeurde blokken) zelf op. Concreet staat dus nu op meer dan 10.000 computers wereldwijd een kopie van de Bitcoin-blockchain-blokken-met-transacties. In totaal zo’n 160GB. Zo’n computer heeft slecht beperkte specificaties: een Raspberry Pi volstaat al. | |||
Daarnaast zijn er computers van de miners: die proberen als eerste de het raadsel op te lossen. En omdat je met snellere videokaarten sneller kan raden, zijn die computers krachtiger. Vaak werken ze in pools, mining-pools. De miners draaien voor het raden extra software om te kunnen minen. | |||
=== ''Protocollen hebben elke 1 winnaar: het netwerkeffect'' === | |||
Standaarden en protocollen neigen naar één winnaar. Denk aan HTML, TCP/IP, SMS, SMTP, de US dollar, 220Volt, GSM, de fax, Facebook, Twitter, VHS-videotape, enz. Bitcoin is ook een protocol, namelijk een protocol van waardeoverdracht via het internet. | |||
Protocollen hebben een ''''netwerk effect'''<nowiki/>': hoe meer mensen meedoen, hoe nuttiger het protocol voor de deelnemers. Eigenwijs je aansluiten bij een alternatief protocol maakt je per definitie onderdeel van een kleinere gemeenschap met minder reikwijdte. Daarom treedt er uiteindelijk altijd een concentratie op, de focus op één oplossing, het zo genaamde Schelling Point effect. Ook mensen in een vrije markt kiezen één standaard, zonder centraal daartoe geforceerd te worden. | |||
=== Bitcoin als enige munt met waarde === | |||
Bitcoin als munt is waar vaak aan gerefereerd wordt. Dit is de verdeelsleutel: met een bitcoin (of beter, met een aantal satoshi’s) heb je een deel van de volledige bitcoin omgeving. Dus eigenlijk een aandeel in het wereldwijde netwerk dat al bijna 10 jaar onafgebroken waarde verplaatst met (een bijna) 100% beschikbaarheid en dat nog steeds groeit en steeds meer wordt gebruikt. | |||
=== Geld als oplossing voor het handelsprobleem === | |||
Als je de werking en geschiedenis van [[Bitcoin gebruiken|geldsystemen]] bestudeert zie je dat de waardevastheid en stabiliteit essentieel zijn. Daarom was tot vóór het digitale tijdperk goud natuurlijk het universele geld bij uitstek, met mondiale betaalkracht. | |||
Geld lost een probleem op dat in ruilhandel bestaat: als je broden maakt, en je wil schoenen kopen, dan moet je (als geld niet bestaat), een schoenmaker kopen die op dat moment 50 broden wil ruilen voor een paar schoenen. We noemen dit de "'''double coincidence of wants'''", de toevalligheid dat iemand precies hetzelfde wil ruilen. | |||
Geld is een middel om dit beter te laten verlopen: je verkoopt je brood voor geld en koopt schoenen met geld. | |||
Hier is het nodig dat we één soort geld hebben dat wordt geaccepteerd. Als er meerdere altcoins komen dan wordt het probleem weer vergroot. | |||
=== "Bitcoin, not blockchain" === | |||
In 2017 raakte de term "[[blockchain]]" wijdverspreid bekend en werd het beschouwd als een technologische revolutie die talloze sectoren zou transformeren. De blockchain-hype bereikte een hoogtepunt, waarbij bedrijven en industrieën geloofden dat de technologie achter [[bitcoin]] de sleutel was tot innovatie en efficiëntie. | |||
Het concept van '''"Bitcoin, niet Blockchain"''' ontstond als een reactie op deze euforie. Bitcoin-enthousiastelingen benadrukten dat de waarde van blockchain-technologie het meest prominent werd gedemonstreerd in het oorspronkelijke gebruik ervan: de onderliggende technologie van Bitcoin. Terwijl blockchain werd gezien als een revolutionaire kracht op zichzelf, werd het duidelijk dat het unieke consensusmechanisme van Bitcoin, [[Proof of Work]], de blockchain tot een veilig en decentraal grootboek maakte. | |||
Met de tijd werd het evident dat niet alle toepassingen evenveel baat hadden bij een gedecentraliseerd grootboek. Bedrijven realiseerden zich dat voor veel van hun interne processen, een gecentraliseerd systeem vaak voldoende was en dat blockchain niet de universele oplossing was waar het oorspronkelijk voor werd gehouden. | |||
=== Conclusies === | |||
* Bitcoin is een protocol én heeft eigenschappen van geld, dus er is een dubbele druk naar één standaard. | |||
* De software van Bitcoin is moeilijk te wijzigen door zijn decentrale eigenachap. | |||
* Het Bitcoin netwerk heeft een uptime van hoger dan 99.98% sinds de start (3 januari 2009).<ref>https://bitcoinuptime.org/</ref> Bitcoin heeft er sinds maart 2013 niet meer uit gelegen.<ref>https://github.com/bitcoin/bips/blob/master/bip-0050.mediawiki</ref> | |||
* Er worden grote hoeveelheden transacties over verstuurd. | |||
Onder andere hierom geloven vele bitcoiners in Bitcoin. De mindset van bitcoiners is gericht op de [[Een betere wereld met en door Bitcoin|lange termijn]], '[[Bitcoin kopen#HODL|koop en houd]]'. |
Huidige versie van 3 jan 2024 om 10:45
Deze website gaat over Bitcoin (vandaar de naam BitcoinWiki) en expliciet niet over 'crypto'(currencies).
Terwijl er toch heel veel andere cryptocurrencies zijn. Wel 20.155[1] (juli 2022). Ze worden aangeduid met de term altcoins, een afleiding 'alternatieve coins'. Bitcoiners noemen ze ook wel shitcoins.
We kennen afsplitsingen (forks) van Bitcoin (zoals Litecoin of Bitcoin Cash), coins met privacy focus (zoals Monero), Smart Contracts (zoals Ethereum, Cardano, Polkadot of Solana) en meme coins (grappig bedoelde munten als Dodgecoin of Shiba Inu). En duizenden anderen. In de afgelopen jaren zijn er velen gekomen, maar er zijn er ook vele roemloos ten onder gegaan of lijden nu een vergeten bestaan.
In dit deel maken we duidelijk wat de unieke kenmerken zijn van Bitcoin. In de pagina over altcoins kijken we met een kritische maar realistische blik naar de verschillende soorten altcoins.
→Zie ook: Altcoins en waarde (Shitcoins)
De basis: blockchaintechnologie[bewerken | brontekst bewerken]
Bitcoin maakt gebruik van blockchaintechnologie. Blockchaintechnologie is een verzameling van verschillende technieken die bij Bitcoin als eerste op een unieke manier zijn samengebracht. Door gebruik te maken van cryptografie, hashing en Proof of Work (PoW) is een mogelijkheid gecreëerd om een netwerk op te bouwen waarbij er geen centrale eigenaar is.
De blockchain is op zich alleen een stuk software techniek om gegevens op te slaan. Die zonder munt met marktwaarde en dus PoW, geen toegevoegde waarde biedt. Alleen dan is de overhead van de pure decentralisatie een voordeel.
Een traditionele database (als Oracle/MySQL) is veel efficiënter: er kunnen heel veel transacties, heel snel verwerkt worden. Sommige altcoins profileren zich met hogere verwerkingssnelheden doordat er aan decentralisatie concessies worden gedaan. Vaak zou een centrale database-oplossing, wereldwijd beschikbaar, bijvoorbeeld vanuit Amazon of Microsoft een beter alternatief zijn.
Bitcoin Protocol: decentralisatie en permissieloosheid[bewerken | brontekst bewerken]
Door Proof of Work is Bitcoin decentraal (veel deelnemers) en permissie loos (voor iedereen toegankelijk). En daarin in Bitcoin uniek. Bij andere coins is er altijd een groep ontwikkelaars, een oprichter, of zelfs een bedrijf die grote invloed uitoefent. Dit betekent ook dat andere munten gestopt en aangepast kunnen worden door een centrale partij.
De manier waarom gebruik wordt gemaakt van de blockchaintechnologie in Bitcoin is vastgelegd in de consensusregels. Daarin staan alle regels en afspraken die gelden voor iedereen die meewerkt aan Bitcoin door op zijn computer die software te draaien. Alle computers samen voeren dan de regels uit die in deze regels zijn vastgelegd. De meest bekende zijn:
- De manier waarop waarde tussen adressen wordt verplaatst (via transacties).
- Onder welke condities transacties worden goedgekeurd.
- Het verzamelen van de transacties in blokken.
- Het toevoegen van een nieuw blok door een miner.
- Wie toestemming krijgt om een blok toe te voegen (de miner die als eerst het raadsel oplost).
- Hoe de raadsels werken en hoe door het raadsel moeilijker of makkelijker te maken, de gemiddelde tijd van het uitbrengen van een blok op 10 minuten wordt afgestemd.
- Dat de miner gesponsord wordt door bitcoin aan zichzelf uit te keren als hij een blok mag aanmaken en daarnaast transactiekosten mag rekenen (dus wanneer deze miner als eerst het raadsel goed heeft).
- Dat elke 4 jaar het sponsorbedrag wordt gehalveerd.
- Dat via dat mechanisme bitcoin aan het netwerk worden toegevoegd, met als maximum 21 miljoen bitcoin.
- Dat elke bitcoin te verdelen is in 100 miljoen stukjes: satoshi’s (sats).
Bitcoin Netwerk[bewerken | brontekst bewerken]
Alle computers die het Bitcoin Protocol draaien vormen het Bitcoin netwerk. Deze staan met elkaar in verbinding en elke computer controleert de transacties die de miners in een blok toevoegen en slaan ook de actuele blockchain (een keten van alle goedgekeurde blokken) zelf op. Concreet staat dus nu op meer dan 10.000 computers wereldwijd een kopie van de Bitcoin-blockchain-blokken-met-transacties. In totaal zo’n 160GB. Zo’n computer heeft slecht beperkte specificaties: een Raspberry Pi volstaat al.
Daarnaast zijn er computers van de miners: die proberen als eerste de het raadsel op te lossen. En omdat je met snellere videokaarten sneller kan raden, zijn die computers krachtiger. Vaak werken ze in pools, mining-pools. De miners draaien voor het raden extra software om te kunnen minen.
Protocollen hebben elke 1 winnaar: het netwerkeffect[bewerken | brontekst bewerken]
Standaarden en protocollen neigen naar één winnaar. Denk aan HTML, TCP/IP, SMS, SMTP, de US dollar, 220Volt, GSM, de fax, Facebook, Twitter, VHS-videotape, enz. Bitcoin is ook een protocol, namelijk een protocol van waardeoverdracht via het internet.
Protocollen hebben een 'netwerk effect': hoe meer mensen meedoen, hoe nuttiger het protocol voor de deelnemers. Eigenwijs je aansluiten bij een alternatief protocol maakt je per definitie onderdeel van een kleinere gemeenschap met minder reikwijdte. Daarom treedt er uiteindelijk altijd een concentratie op, de focus op één oplossing, het zo genaamde Schelling Point effect. Ook mensen in een vrije markt kiezen één standaard, zonder centraal daartoe geforceerd te worden.
Bitcoin als enige munt met waarde[bewerken | brontekst bewerken]
Bitcoin als munt is waar vaak aan gerefereerd wordt. Dit is de verdeelsleutel: met een bitcoin (of beter, met een aantal satoshi’s) heb je een deel van de volledige bitcoin omgeving. Dus eigenlijk een aandeel in het wereldwijde netwerk dat al bijna 10 jaar onafgebroken waarde verplaatst met (een bijna) 100% beschikbaarheid en dat nog steeds groeit en steeds meer wordt gebruikt.
Geld als oplossing voor het handelsprobleem[bewerken | brontekst bewerken]
Als je de werking en geschiedenis van geldsystemen bestudeert zie je dat de waardevastheid en stabiliteit essentieel zijn. Daarom was tot vóór het digitale tijdperk goud natuurlijk het universele geld bij uitstek, met mondiale betaalkracht.
Geld lost een probleem op dat in ruilhandel bestaat: als je broden maakt, en je wil schoenen kopen, dan moet je (als geld niet bestaat), een schoenmaker kopen die op dat moment 50 broden wil ruilen voor een paar schoenen. We noemen dit de "double coincidence of wants", de toevalligheid dat iemand precies hetzelfde wil ruilen.
Geld is een middel om dit beter te laten verlopen: je verkoopt je brood voor geld en koopt schoenen met geld.
Hier is het nodig dat we één soort geld hebben dat wordt geaccepteerd. Als er meerdere altcoins komen dan wordt het probleem weer vergroot.
"Bitcoin, not blockchain"[bewerken | brontekst bewerken]
In 2017 raakte de term "blockchain" wijdverspreid bekend en werd het beschouwd als een technologische revolutie die talloze sectoren zou transformeren. De blockchain-hype bereikte een hoogtepunt, waarbij bedrijven en industrieën geloofden dat de technologie achter bitcoin de sleutel was tot innovatie en efficiëntie.
Het concept van "Bitcoin, niet Blockchain" ontstond als een reactie op deze euforie. Bitcoin-enthousiastelingen benadrukten dat de waarde van blockchain-technologie het meest prominent werd gedemonstreerd in het oorspronkelijke gebruik ervan: de onderliggende technologie van Bitcoin. Terwijl blockchain werd gezien als een revolutionaire kracht op zichzelf, werd het duidelijk dat het unieke consensusmechanisme van Bitcoin, Proof of Work, de blockchain tot een veilig en decentraal grootboek maakte.
Met de tijd werd het evident dat niet alle toepassingen evenveel baat hadden bij een gedecentraliseerd grootboek. Bedrijven realiseerden zich dat voor veel van hun interne processen, een gecentraliseerd systeem vaak voldoende was en dat blockchain niet de universele oplossing was waar het oorspronkelijk voor werd gehouden.
Conclusies[bewerken | brontekst bewerken]
- Bitcoin is een protocol én heeft eigenschappen van geld, dus er is een dubbele druk naar één standaard.
- De software van Bitcoin is moeilijk te wijzigen door zijn decentrale eigenachap.
- Het Bitcoin netwerk heeft een uptime van hoger dan 99.98% sinds de start (3 januari 2009).[2] Bitcoin heeft er sinds maart 2013 niet meer uit gelegen.[3]
- Er worden grote hoeveelheden transacties over verstuurd.
Onder andere hierom geloven vele bitcoiners in Bitcoin. De mindset van bitcoiners is gericht op de lange termijn, 'koop en houd'.